Sự trung thành của loài chó là hành vi mà nhiều người luôn yêu thích ở loài động vật này.
Vào năm 2017, những người nuôi thú cưng trên toàn nước Mỹ đã bỏ ra 1 số tiền khổng lồ lên đến 69.5 tỷ USD bao gồm thức ăn cho chó, đồ dung cho chó và cả chăm sóc lông móng cho thú cưng của họ.
Những người nuôi chó thường hay hỏi:
Điều đó xuất phát từ việc người bạn bốn chân này mang lại vô số thứ cho chúng ta và chúng xứng đáng để nhận được những thứ tốt nhất trên cuộc đời.
Tuy nhiên, liệu lòng trung thành đến từ những chú chó này có phải là do nhu cầu muốn được tồn tại của chúng hay còn khía cạnh khoa học nào khác về cảm xúc tồn tại ở người bạn trung thành này?
Tất cả những người chủ nuôi chó đều có chung 1 câu hỏi chính là tại sao loài chó lại trung thành đến vậy?
Để hiểu rõ vấn đề, chúng ta hãy cùng quay lại với thời điểm khi mà loài chó lần đầu tiên được thuần hóa nhé.
Có rất nhiều tranh cãi về thời điểm khi loài chó nhà được phân nhánh ra từ loài chó sói.
Một số tài liệu cho rằng việc này xảy ra khoảng 14 – 15,000 năm trước nhưng người khác thì nhận định mốc thời gian này có thể lên tới 135,000 năm trước.
Mặc dù có nhiều ý kiến khác nhau nhưng có 1 điều chắc chắn là loài sói đã lai giống với loài chó trong suốt quá trình lịch sử.
Vì vậy, loài chó và sói đều có chung một nguồn gốc tổ tiên.
Có một sự thật chính là quá trình thuần hóa loài chó sói thành giống chó ngày nay xảy ra do nhu cầu cộng sinh.
Loài sói thường ra ngoài tìm kiếm thức ăn và nguồn thức ăn có được trong chuyến đi săn của con người là một nơi lý tưởng để chúng hướng đến.
Có một điều bí ẩn là tại sao khi đó con người lại đồng ý chia thức ăn cho chúng?
Một số cho rằng đây là một biện pháp để bảo vệ bản thân họ, những người khác lại cho rằng đây là một mối quan hệ hợp tác.
Tất cả những gì chúng ta có thể biết rõ đó là quá trình phát triển của loài chó nhà.
Loài chó sói và sau này trở thành loài chó nhà, giống loài chấp nhận sinh sống với con người để đáp ứng nhu cầu tìm thức ăn.
Phương pháp sinh tồn này đã củng cố vị trí của chúng trong vốn gen của mình.
Những chú chó sói/chó nhà được thuần phục sẽ lại sinh ra những con chó sói/chó nhà thuần hóa.
Con người cũng đóng vai trò quan trọng trong việc này – những con chó sói và chó nhà không chịu thuần hóa sẽ không thể sinh tồn.
Nhưng làm thế nào mà chúng ta lại có thể biến chú chó sói thành chó nhà thuần hóa được?
Một nghiên cứu được tiến hành trên những con cáo có thể giúp chúng ta hiểu được cách mà loài chó hiện đại được tiến hóa từ tổ tiên chó sói của chúng.
Trong nghiên cứu này, chúng ta biết được khi loài cáo được thuần hóa, mức hormone trong cơ thể của nó thay đổi. Đặc biệt là nội tiết tố của chúng.
Sự giảm hụt về nồng độ hormone có thể dẫn tới sự thay đổi về màu sắc ở bộ lông và đốm trắng xuất hiện trên đầu chúng.
Không chỉ riêng điều này, khi chó được huấn luyện ngoan ngoãn, một số đặc điểm trên cơ thể chó cũng thay đổi như lỗ tai mềm, đuôi cụt hay kích thước của hộp sọ.
Do đó, có thể nói rằng tính cách và môi trường sống có thể ảnh hướng tới vẻ ngoài của loài chó.
Khi xã hội tiến bộ thì con người dù không biết những kiến thức về chọn lọc giống nhưng đã góp phần thay đổi sự trung thành của loài chó
Loài người sẽ giết một con chó bất kì nếu nó tấn công hoặc cắn một ai đó và những con nào làm việc ngoan ngoãn trong chuyến đi săn sẽ được chăm sóc – tạo điều kiện cho chúng sinh sản và duy trì nòi giống.
Loài người thường dành sự chú ý đặc biệt đến những chú chó con, những chú chó ngoan ngoãn sẽ được chăm sóc còn những chú chó hung dữ thì không.
Các ý kiến trái chiều về mốc thời gian khi loài chó được thuần hóa đã đưa ra 2 giả thuyết khác nhau.
Nếu chúng ta xem việc loài chó được thuần hóa cách đây khoảng 135,000 năm trước thì điều đó có nghĩa loài chó đã tìm đến con người để mong sự chăm sóc.
Còn nếu chúng ta nghĩ rằng việc thuần hóa xuất hiện ở một khoảng thời gian gần hơn thì điều đó có nghĩa là con người thực hiện thuần hóa loài chó để chúng bảo vệ và trở thành một “người đồng hành”.
Dù sao, tất cả những gì chúng ta có thể biết là loài chó hiện đại ngày nay có cùng một bộ mã gen giống với loài chó sói thời cổ đại.
Cho dù bất kỳ lý do gì thì con người đóng vai trò quan trọng trong quá trình chọn lọc giống của chúng.
Họ sẽ cho ăn và chăm sóc những con ngoan ngoãn. Họ quan tâm tới những đặc điểm có ích và chỉ những con chó có đặc điểm như vậy mới có thể được phối giống.
Những nghiên cứu cho thấy nếu bạn giao cho chó một nhiệm vụ khó thì chó sẽ nhờ sự giúp đỡ nếu không làm được.
Trái lại, loài mèo thường sẽ tự tìm cách xử lý nhiệm vụ đó. Chúng ta có thể nói rằng mèo có tính độc lập cao hơn.
Điều đó tạo nên một giả thuyết rằng con người đã thuần hóa chó quá nhiều nên chúng luôn cần sự trợ giúp của con người?
Chó cần chúng ta vì thức ăn, nơi ở và cũng như để giúp chúng giải quyết những khó khăn? Nghe thì đúng đấy.
Tuy nhiên, việc này không giải thích được vì sao loài chó lại phát triển tính cách giống như con người trong các hoạt động xã hội.
Chúng ta đều biết rằng loài chó có một năng lực kinh ngạc trong cách đọc biểu hiện của con người. Bạn hãy thử xem nào!
Làm đầy chén thức ăn và hỏi cún cưng đồ ăn nằm ở đâu. Nếu bạn chỉ vào cái chén thì chú chó sẽ để ý và di chuyển đến để quan sát, còn loài mèo thì không.
Ngoài sự trung thành của loài chó, chúng cũng thể hiện sự cảm thông với con người.
Những nhà nghiên cứu đã khám phá ra rằng chó sẽ phản ứng lại khi chủ nuôi hoặc người lạ đang buồn.
Những gì mà các nhà nghiên cứu phát hiện sẽ không làm bạn ngạc nhiên đâu.
Khi nhìn thấy chủ hoặc một người lạ khóc, chú chó sẽ thể hiện sự quan tâm nhiều hơn.
Chú chó sẽ đưa mũi vào, dựa và liếm người đó và cũng sẽ thể hiện sự ngoan ngoãn, dễ bảo và vâng lời hơn.
Một thí nghiệm khác đã được thực hiện để kiểm tra xem liệu chó nhà có tìm kiếm sự giúp đỡ từ người lạ trong trường hợp người chủ gặp nguy hiểm hay không?
Cuộc thí nghiệm diễn ra bằng cách người chủ sẽ giả bộ đang bị đau tim hoặc đang bị mắc kẹt dưới một kệ sách và cần sự giúp đỡ.
Trong suốt quá trình thí nghiệm, không một chú chó nào đi tìm kiếm sự giúp đỡ từ bất kì người lạ nào cả.
Điều này có thể là do chúng cảm nhận được tình huống giả định trên là không có thật hoặc chúng nhìn thấy sự thiếu tin tưởng đến từ người lạ.
Nhưng cho dù thế nào thì có một sự thật, chính là con người có thể huấn luyện loài chó trong công việc tìm kiếm, cứu hộ, hỗ trợ người mù (chó dẫn đường), hỗ trợ người bị điếc, hỗ trợ người bị động kinh – và còn rất nhiều việc khác.
Về sự trung thành của loài chó, con người và chó đã có một lịch sử lâu dài về quá trình hoạt động trong quân đội cũng như trong những cơ quan luật pháp.
Một bài học ấn tượng mà chúng ta có thể học được sau cuộc chiến tranh ở Việt Nam đó chính là chó quân đội sẽ làm việc hiệu quả với người chủ đã có thời gian tiếp xúc lâu với chúng.
Và khi những chú chó này bị chuyển sang chủ mới thường làm việc rất kém hiệu quả trên chiến trường.
Điều này có thể khẳng định mối liên kết với chủ có một sự ảnh hưởng sâu sắc đối với loài chó.
Ngoài ra, một nghiên cứu nữa về nồng độ hormone oxytocin ở loài chó và người chủ của chúng trong lúc tương tác với nhau thông qua hành động vuốt ve, nói chuyện, xoa đầu.
Từ đó nghiên cứu đúc kết ra rằng nồng độ oxytocin của chú chó và chủ đều tăng lên nhanh chóng.
Oxytocin là một loại hormone được tạo ra khi bạn trải nghiệm những hoạt động xã hội như là ôm nhau hoặc nhận được một cái chạm tiếp xúc từ những người mà bạn yêu thương.
Đối với con người, đó là điều vô cùng quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống.
Trong “Tháp nhu cầu của Maslow” về con người, chúng ta có nhiều cấp bậc nhu cầu khác nhau.
Trong đó, tình yêu và sự nương tựa là những thứ rất quan trọng với con người.
Đây là những thứ giúp con người tự tin hơn và tràn đầy năng lượng trong cuộc sống.
Điều này cũng có thể xuất hiện khi bạn cảm nhận được tình yêu thương và sự trung thành của loài chó.
Chó cũng giải phóng một loại hormone Oxytocin và những nghiên cứu cho thấy chúng cũng cảm thấy tuyệt vời như con người.
Thêm một nghiên cứu khác đã cho rằng khi những chú chó đánh hơi mũi để tìm kiếm mùi hương của chủ, lúc này nhân đuôi (caudate nucleus) trong hạch nền của não chó sẽ hoạt động.
Nếu chúng ngửi thấy mùi hương lạ thì nhân đuôi sẽ không thể nào hoạt động.
Tầm quan trọng của việc này ảnh hưởng đến chức năng của nhân đuôi và liên quan tới cảm giác lạc quan cùng như hào hứng của chó.
Tóm lại, chú chó của bạn có thể nhận ra mùi của chủ nhân và luôn cảm thấy phấn khích khi được ở bên cạnh người nuôi.
Nhưng làm sao những nghiên cứu khoa học này có thể chứng minh được sự trung thành của loài chó dành cho con người?
Có những tranh luận cho rằng chó là một loài động vật có tính bầy đàn – chúng sẽ cảm thấy vui hơn khi được đi với bầy đàn.
Bầy đàn theo giải thích khoa học là một cấu trúc xã hội phức tạp mang tính lịch sử nơi mà sẽ có những con đực và con cái.
Thủ lĩnh của bầy sẽ được gọi là Alpha. Những con cấp bậc thấp trong bầy sẽ có tên là Omega.
Những con Alpha sẽ có quyền lực tuyệt đối trong bầy đàn – phân chia thức ăn khi chúng thấy phù hợp.
Hành vi như thế nào thì sẽ quyết định đến vị trí trong nhóm như thế – thống trị tối cao, phục tùng và cuối cùng bệnh tật.
Nếu một con Alpha bị yếu đi hoặc bệnh, nó sẽ được thay thế bởi một con khác.
Giả thuyết này được bắt nguồn từ một nghiên cứu những con chó sói vào thập niên năm 1960.
Bởi vì chúng ta biết rằng loài chó nhà có nguồn gốc từ loài chó sói nên cũng có thể chúng sẽ có hành vi như vậy.
Trong nhiều năm thí nghiệm, những người huấn luyện chó sói đã cố gắng trở thành Alpha để có thể kiểm soát hoàn toàn đàn chó sói của mình.
Tuy nhiên, kết quả của bài nghiên cứu về “sự trung thành của loài chó” cho rằng những con sói sẽ phản ứng hoàn toàn khác với chó nhà.
Lý do bởi vì những con sói bị bắt để nghiên cứu có nguồn gốc khác nhau nhưng lại bị bắt sống chung với nhau.
Tác giả của bài nghiên cứu này, L David Mech, đã bác bỏ lập luận ban đầu của ông và thay vào đó ông miêu tả bầy đàn của loài sói giống như một kiểu mẫu gia đình điển hình – có cha, mẹ và con.
Một khi đứa con đủ lớn, chúng sẽ rời khỏi nhà và tạo lập gia đình của riêng chúng.
Những kiểu gia đình này sống với nhau dựa vào sự hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau, xung đột là điều rất hiếm khi xảy ra.
Loài chó và sói gần như giống nhau hoàn toàn vệ bộ mã DNA – có thể biết rằng loài chó nhà xuất phát từ chó sói.
Từ đó thông qua quá trình thuần hóa, nồng độ hormone và biểu hiện gen đều thay đổi, dẫn tới sự thay đổi về hành vi và ngoại hình của loài chó.
Tuy nhiên bạn cũng cần phải biết rõ sự khác nhau giữa hành vi của chó sói và chó nhà.
Một nghiên cứu so sánh sự khác nhau về sói và chó Alaska (một trong những giống chó nhà gần với tổ tiên của chúng nhất) đã phát hiện nhiều đặc điểm cực kì thú vị.
Những con chó sói con đạt được mức độ phát triển của cuộc đời sớm hơn là những con chó Alaska.
Chúng có thể chạy nhanh hơn và trèo cao hơn.
Chó Alaska thường sẽ cố gắng vượt rào và sẽ chậm chạp hơn rất nhiều khi vào rừng chơi.
Khác với sự trung thành của loài chó, những con sói con thường phụ thuộc vào mẹ rất nhiều; còn chó Alaska có tính độc lập cao hơn và thiên hướng chơi với con người nhiều hơn.
Bài nghiên cứu này đã nhấn mạnh rằng loài sói không muốn gần gũi với con người, trong khi chó Alaska thì lại thích tương tác với con người.
Sự phát triển chậm chạp của chó nhà cũng có một điểm nhấn đặc biệt, phải chăng những con chó này phát triển chậm chạp bởi vì chúng muốn nương tựa vào con người lâu hơn!
Bộ lông của chó Alaska cũng mềm hơn lông của chó sói hoang dã.
Con người thường dễ bị cảm động trước những thứ đáng yêu, đôi mắt to tròn, môi chúm chím và mũi nhỏ nhắn của loài chó.
Có ý kiến cho rằng: Quá trình chọn lọc đã khiến loài chó có vẻ ngoài đáng yêu hơn và chính điều đó đã lấy được cảm tình của con người – tạo cho con người sự đồng cảm và tình yêu với loài chó.
Con người cung cấp thức ăn, nơi ở, huấn luyện và cả tình yêu thương.
Những điều này đã khiến loài chó dần trở nên phụ thuộc hơn vào con người.
Loài chó thường mong muốn nhận được sự quan tâm của con người khi gặp khó khăn và điều này hoàn toàn trái ngược với những con mèo thích đơn độc.
Ngoài sự trung thành của loài chó, chúng còn có một năng lực đáng kinh ngạc về khả năng hiểu được hành động của con người – tương tác và an ủi con người khi buồn.
Khác xa với loài sói thủy tổ, quá trình thuần hóa đã làm thay đổi hành vi cũng như thể trạng của loài chó.
Con người đã vô tình tạo ra những cá thể được thuần hóa, ngoan ngoãn và hòa đồng hơn – thích hợp cũng như hữu dụng hơn trong những chuyến đi săn.
Con người đã tạo ra những giống chó chăm chỉ làm việc và thân thiện.
Sự đáng yêu của những chú chó con khiến con người luôn muốn yêu thương và đáp ứng nhu cầu của chúng.
Con người và loài chó đều sản sinh ra một loại hormone giống hệt nhau – hormone đóng vai trò quan trọng trong những mối liên kết xã hội.
Đối với con người, hormone này ảnh hưởng tới tình yêu thương và sự an ủi trong tâm hồn.
Bạn cũng có thể chắc chắn rằng hormone này cũng có ở người bạn bốn chân của mình.
Đặc biệt, bạn cũng cảm nhận được niềm vui lạc quan ở người bạn của mình khi chúng ngửi thấy mùi hương của bạn.
Con người đã trải qua hơn ngàn năm để thuần phục loài chó. Điều này chứng tỏ mối quan hệ tốt đẹp giữa người và chó đã được gắn kết từ lâu.
Ngay cả khoa học cũng chứng minh rằng con người đều cảm thấy hạnh phúc với sự trung thành của loài chó trong cuộc sống hằng ngày.
XEM THÊM BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ:
? Gọi 0707.76.07.96 Để Mua Đồ Ăn – Phụ Kiện Thú Cưng Giá Rẻ
? Tư vấn trực tuyến tại: m.me/PetShopSaigon.vn
Pet Shop Sài Gòn là cửa hàng cung cấp thức ăn và phụ kiện thú cưng hàng đầu tại TP.HCM.
Với hơn 1000 sản phẩm dành cho thú cưng nhập khẩu chính hãng, shop là nơi mua hàng tin cậy của tín đồ yêu chó mèo tại Việt Nam.
✅ Shop cho chó: https://petshopsaigon.vn/shop-cho-cho
✅ Shop cho mèo: https://petshopsaigon.vn/shop-cho-meo
MUA NGAY nhận ? FREE Ship ? Giảm giá SHOCK ? Quà tặng HẤP DẪN
Đuôi mèo dấu hỏi có bao giờ làm bạn bất ngờ? Bạn đã bao giờ thấy đuôi mèo hình dấu hỏi chưa? Đuôi của mèo sẽ dựng đứng và có một đường cong ở cuối đuôi – đây hẳn là một cảnh tượng rất kỳ lạ. Nếu bạn ...
Xem thêmVết thương là những tổn thương trên da hoặc các mô bên dưới da. Nó có thể là vết thương hở, chẳng hạn như các vết cắt, hoặc vết thương kín, chẳng hạn như vết dập hoặc vết bầm ...
Xem thêmDấu hiệu mèo bị sốt làm sao để nhận biết? Con mèo của bạn có đang bị sốt không? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đề cập đến một vài dấu hiệu phổ biến nhất giúp bạn phát hiện điều này. Sau khi cùng ...
Xem thêmTai mèo nóng có sao không? Khi ôm mèo, bạn có thể cảm nhận được đôi tai nhỏ của chúng khá nóng, mèo là loài nổi tiếng với việc che giấu bệnh và sự đau đớn; vì vậy, có lẽ bạn sẽ thắc mắc liệu tai mèo ...
Xem thêmTai mèo bị chảy mủ sẽ làm cho nhiều người nuôi hoảng hốt và không biết nguyên nhân đến từ đâu. Mời bạn đọc ngay bài viết này để hiểu rõ hơn về tình trạng tai mèo bị chảy mủ ...
Xem thêm