Chó bị dị ứng thức ăn: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

10166 lượt xem

Chó bị dị ứng thức ăn là vấn đề hiếm gặp nhưng có thể xảy ra ở bất kì độ tuổi nào của chó.

Hầu hết chó được chẩn đoán mắc dị ứng khi đã tiếp xúc với loại thực phẩm đó rất lâu, thường là hơn hai năm.

Vì vậy đối với chó bị dị ứng thức ăn không cần thiết phải thay đổi chế độ ăn.

Dị ứng chỉ có thể xảy ra khi tiếp xúc với thực phẩm hai lần trở lên nên nếu chó của bạn có phản ứng tiêu cực ngay khi ăn thức ăn mới thì còn quá sớm để kết luận chúng bị dị ứng.

Những thành phần thức ăn khiến chó bị dị ứng nhiều nhất có thể kể tới là thịt bò, thịt gà, cá, trứng và sữa. Dị ứng có thể do di truyền.

Chó bị những loại dị ứng khác như dị ứng đường hô hấp hoặc viêm da dị ứng có thể tăng nguy cơ mắc phải dị ứng thực phẩm.

Dị ứng thức ăn có thể do di truyền, cơ địa hoặc do tâm lý của chó.

Triệu chứng lâm sàng của dị ứng thực phẩm cũng giống như ở những loại dị ứng khác.

Các loại rối loạn này có thể có dấu hiệu lâm sàng giống nhau như ngứa và sưng khắp cơ thể.

Vì vậy trong một số trường hợp, khó có thể phân biệt được dị ứng hô hấp và dị ứng thực phẩm chỉ bằng những triệu chứng lâm sàng.

Chó bị dị ứng thức ăn nên được chữa trị trước vì đây là loại rối loạn dễ kiểm soát hơn bằng cách loại bỏ thành phần thực phẩm gây ra dị ứng khỏi chế độ ăn của chó.

Loại dị ứng này được chữa trị bằng cách cho chó ăn theo chế độ chỉ bao gồm các thành phần mà chúng chưa được tiếp xúc trước đây – gọi là thử nghiệm loại bỏ thức ăn.

Mục lục Ẩn

1. Thông tin y khoa về hiện tượng chó bị dị ứng thức ăn

2. Triệu chứng khi chó bị dị ứng thức ăn

3. Chẩn đoán chó bị dị ứng thức ăn như thế nào?

4. Cách thử nghiệm thức ăn gây dị ứng ở chó

5. Cách chữa trị chó bị dị ứng thức ăn

Thông tin y khoa về hiện tượng chó bị dị ứng thức ăn

Thuật ngữ dị ứng thức ăn thường được sử dụng để diễn tả bất kỳ phản ứng bất lợi nào đối với thực phẩm, nhưng không được nhầm lẫn với khái niệm không dung nạp thực phẩm.

Không dung nạp thực phẩm là do quá mẫn cảm với một loại thực phẩm nào đó nhưng không đến mức gây dị ứng – và nó hoàn toàn khác với dị ứng thực phẩm thật sự.

Khó có thể phân biệt dị ứng thực sự và không dung nạp thực phẩm chỉ dựa trên các triệu chứng lâm sàng.

Vì vậy, các dấu hiệu lâm sàng của những loại phản ứng này được quy chung thành dị ứng thực phẩm.

Trong đường tiêu hóa có một rào cản tự nhiên ngăn chặn phản ứng bất lợi với thực phẩm.

Những rào cản này bao gồm cơ chế phòng ngự sinh lý và miễn dịch. Bất thường trong các cơ chế bảo vệ đường tiêu hóa (hàng rào niêm mạc yếu, tăng hấp thu kháng nguyên và suy giảm miễn dịch) có thể khiến chó của bạn mắc dị ứng thực phẩm.

Tuy nhiên trong cơ chế bệnh sinh (cơ chế gây bệnh) của tình trạng này vẫn chưa rõ cơ chế nào quan trọng hơn trong hai cơ chế trên. Xem thêm: Thức ăn hỗ trợ hệ tiêu hóa của chó

Dị ứng khiến chó luôn cảm thấy không thoải mái và lười ăn.

Cơ chế khiến chó bị dị ứng thức ăn vẫn chưa được làm rõ.

Quá mẫn loại I (đặc trưng bởi phản ứng xảy ra tức thì ngay sau khi tiếp xúc với kháng nguyên từ lần thứ hai trở đi) có thể là một nguyên nhân.

Ở loại phản ứng mẫn cảm này, hàng loạt dưỡng bào (tế bào mast) đường ruột sẽ thoái hóa và giải phóng các chất trung gian gây viêm.

Thức ăn chứa nhiều protein cũng có thể gây dị ứng. Các protein phức tạp chứa nhiều vùng có thể hoạt động như các kháng nguyên và do đó chúng có nhiều khả năng kích thích hệ thống miễn dịch.

Protein sẽ liên kết hai kháng thể globulin và miễn dịch E để làm thoái hóa dưỡng bào, từ đó gây ra dị ứng.

Một số loại thức ăn nhiều protein khiến cơ thể chó không hấp thu được và gây dị ứng.

Thịt bò cũng hay làm chó bị dị ứng, những sản phẩm từ sữa và lúa mì thì chiếm 66% những trường hợp nghi ngờ mắc dị ứng.

Trong khi đó thịt gà, thịt cừu, đậu nành, trứng, thịt lợn và những chất bảo quản chỉ chiếm 22% theo như kết quả khảo sát gần đây của những bác sĩ thú y tại Bắc Mỹ.

Chó cũng có khả năng dị ứng với những chất phụ gia trong thực phẩm, nhưng còn quá ít thông tin để khẳng định được điều này.

Vì vậy, cần phải nghiên cứu thêm để xác định chất phụ gia trong thực phẩm có làm chó dị ứng thức ăn hay không.

Triệu chứng khi chó bị dị ứng thức ăn

Chó hiếm khi bị dị ứng thực phẩm, nhưng mọi giống chó ở mọi độ tuổi đều có thể mắc dị ứng, kể cả những con chó dưới 6 tháng tuổi.

Vì vậy, không nên chủ quan đối với những con chó có dấu hiệu dị ứng dưới sáu tháng tuổi hoặc lớn hơn sáu tuổi.

Ban đầu, dị ứng thức ăn làm chó ngứa ngáy. Các dấu hiệu lâm sàng của chó bị dị ứng thức ăn thường không liên quan đến sự thay đổi trong chế độ ăn uống.

Hầu hết động vật được chẩn đoán mắc dị ứng khi đã tiếp xúc với loại thực phẩm đó rất lâu, thường là hơn hai năm. Bất kỳ thành phần nào trong chế độ ăn cũng có thể gây dị ứng.

Chó thường bị dị ứng với các loại thức ăn mà cún ăn lâu ngày.

Triệu chứng lâm sàng bao gồm:

Da ngứa (mẩn đỏ), đặc biệt quanh mặt, chân và tai
Cơ thể có mùi khó chịu
Da bong tróc diện rộng
Sưng đỏ hoặc sẩn
Nhiễm trùng tai
Tự gãi ngứa làm bong tróc, trầy xước da
Tiêu chảy và ói mửa, mặc dù hầu hết những con chó bị dị ứng thực phẩm chỉ bị các vấn đề về da
Mõm, bàn chân, nách, háng, mông và tai là những khu vực thường bị ảnh hưởng của cơ thể.
Ngứa một phần hoặc toàn bộ cơ thể.
Viêm tai ngoài hoặc viêm ống tai. Viêm tai đôi khi có thể là dấu hiệu lâm sàng duy nhất của dị ứng thực phẩm.
Viêm da PyoTraumatic (chó liếm quá nhiều vào những vết ngứa làm tình trạng da xấu hơn, còn gọi là điểm nóng)
Viêm bàn chân và bao gồm cả vùng da giữa các ngón chân.
Nhiễm trùng da tái phát bao gồm nhiễm trùng bề mặt (viêm da mủ) và nhiễm trùng nấm men (viêm da Malassezia)
Một loạt các tổn thương nguyên phát và thứ phát khác. Chúng bao gồm các nốt sần, đỏ da toàn thân, trầy xước da, tăng sắc tố da, chốc da và bã nhờn. Vì vậy, rất khó để phân biệt viêm da atopy ở chó với những triệu chứng dị ứng lâm sàng.
Tiêu chảy (chiếm 10% các trường hợp, nhưng không phổ biến).

Những loại bệnh khác có triệu chứng giống chó dị ứng thức ăn bao gồm dị ứng atopy, ghẻ, mẫn cảm với bọ chét, viêm nang lông do vi khuẩn, viêm da tiết bã và viêm da Malassezia (nhiễm nấm men).

Dị ứng thức ăn ở chó thường được hiểu lầm bởi các bệnh về da khác.

Đối với viêm da Malassezia, bệnh cần được chẩn đoán chính xác để việc điều trị có kết quả tốt.

Chó sẽ được kiểm tra mẫu da hoặc ráy tai dưới kính hiển vi để xem có khả năng mắc viêm da Malassezia – một nguyên nhân góp phần gây ngứa hoặc bị ghẻ hay không.

Các nốt sần; mụn mủ; vòng đệm biểu bì (còn được gọi là mắt bò) và vi khuẩn bên trong các tế bào viêm khi kiểm tra bằng kính hiển vi là những dấu hiệu để chẩn đoán viêm da PyoTraumatic.

Chẩn đoán chó bị dị ứng thức ăn như thế nào?

Chẩn đoán dị ứng thực phẩm được dựa trên bệnh sử, khám sức khỏe, triệu chứng lâm sàng, loại bỏ khả năng mắc các bệnh viêm da khác và phản ứng tích cực với thử nghiệm loại trừ thức ăn.

Xét nghiệm huyết thanh và test trong da không hiệu quả trong việc chẩn đoán dị ứng thực phẩm.

Giá trị tiên đoán dương tính của xét nghiệm huyết thanh đối với dị ứng thực phẩm chỉ là 40% và test trong da là 60%. Những kết quả không mấy khả quan này phát sinh do hậu quả của phản ứng dương tính giả.

Dù protein là nguyên nhân chính gây dị ứng, tinh bột cũng chứa một lượng protein nhỏ có thể đóng vai trò là tác nhân gây ra tình trạng này.

Chế độ ăn thử nghiệm hiệu quả nhất là chế độ chỉ gồm một nguồn protein, một nguồn tinh bột và giảm tối thiểu các thành phần phụ gia.

Chế độ ăn này sẽ chứa các thành phần mà chó chưa bao giờ được tiếp xúc. Chỉ cho chó ăn nghiêm ngặt theo chế độ này từ 8 đến 12 tuần.

Nếu trong thời gian thử nghiệm, chó không xuất hiện những dấu hiệu dị ứng lâm sàng trên thì có thể kết luận chó không bị dị ứng.

? Liệu chó của bạn có uống quá nhiều nước?

Cách thử nghiệm thức ăn gây dị ứng ở chó

Chế độ ăn thử nghiệm lý tưởng bao gồm thức ăn có ít hàm lượng protein dễ tiêu hóa mà chó chưa từng ăn trước đây. Chỉ nên dùng một nguồn protein cho việc thử nghiệm.

Trong một số nhóm thức ăn, đặc biệt là các loại hạt và hải sản, bị dị ứng với một thành viên của một họ thức ăn có thể dẫn đến việc dị ứng với các thành viên khác trong cùng một nhóm, gọi là phản ứng chéo.

Nhưng chó hiếm khi mắc phải phản ứng chéo giữa các loại thực phẩm.

Chủ nuôi có thể tự chế biến chế độ ăn thử nghiệm hoặc sử dụng các loại thức ăn được bày bán trên thị trường.

Điều quan trọng là chế độ ăn nào cũng có thể gây ra dị ứng cho chó nên bạn không được chủ quan. Bất kỳ thành phần nào trong chế độ ăn cũng có thể gây dị ứng nếu xuất hiện đủ lâu.

Khi kiểm tra thức ăn dị ứng cho chó, bạn nên cho bé ăn từng món một để xác định rõ nguyên nhân gây dị ứng.

Đa phần chủ nuôi thích tự chế biến đồ ăn cho chó hơn, nhưng thức ăn sẵn cũng được ưa chuộng vì tính tiện lợi của chúng.

Thành công của thử nghiệm thức ăn phụ thuộc vào sự lựa chọn chế độ ăn uống và tuân thủ của chủ nuôi.

Nếu tự chế biến chế độ ăn cho chó, hãy cho chúng ăn theo chế độ dinh dưỡng cân bằng, đặc biệt là với cún con.

Nên thêm vào đó vitamin và thực phẩm chức năng. Xem thêm: Vitamin tổng hợp cho chó được mua nhiều nhất hiện nay

Nếu bạn chọn thức ăn sẵn, hãy nhớ rằng trên bao bì nhà sản xuất không bao giờ ghi tất cả các thành phần.

Không nên dùng viên nhai và các loại đồ chơi ăn được có hương vị tổng hợp trong khoảng thời gian này, mà nên dùng loại không hương vị để phòng ngừa thêm cả giun tim.

Thử nghiệm thực phẩm nên kéo dài trong 2 tháng. Ngứa và nhiễm trùng da tái phát nên được kiểm soát trong thời gian này. Chẩn đoán dự kiến sẽ được thực hiện nếu các dấu hiệu lâm sàng cải thiện rõ rệt.

Tuy nhiên, việc chẩn đoán khá khó khăn. Nên chẩn đoán các thành phần riêng lẻ để xác định thành phần gây dị ứng cụ thể. Các dấu hiệu lâm sàng có thể biến mất sau vài giờ hoặc tối đa 7 đến 10 ngày.

Trong 2 tuần đầu, nếu không có phản ứng tiêu cực, bạn nên tiếp tục thử nghiệm các thành phần tiếp theo trong danh sách thức ăn cho đến hết. Nếu các dấu hiệu lâm sàng tái phát, nên ngừng sử dụng thành phần đó và chó phải ăn kiêng cho đến khi các triệu chứng biến mất.

Khi các triệu chứng được đẩy lùi thì có thể thử nghiệm với thành phần tiếp theo.

Việc thử nghiệm loại bỏ thức ăn dị ứng có thể mất thời gian nhưng lại rất hiệu quả.

Thử nghiệm loại bỏ thức ăn gây dị ứng rất phức tạp vì thực tế rất nhiều loài động vật không chỉ bị dị ứng bởi mỗi thức ăn mà còn do nhiều nguyên nhân khác.

Vì thế cần kiểm soát những cơn dị ứng bị gây ra do bọ chét, viêm da atopy trước khi tiến hành thử nghiệm chế độ ăn với những thành phần riêng biệt.

Chế độ ăn có sẵn thường được sử dụng bao gồm:

Những loại thức ăn hỗ trợ được bác sĩ khuyên dùng. Xem thêm: Thức ăn cho chó dị ứng được bác sĩ khuyên dùng
Sử dụng các loại thức ăn có nguồn gốc từ đậu nành.
Kiểm soát Axit béo omega 6 và omega 3 đã được thêm vào chế độ ăn uống theo tỷ lệ 5: 1 để giảm thiểu việc sản xuất các tiền chất gây viêm.
Sử dụng cá và khoai tây làm nguồn nguyên liệu chính. Vì chứa ít chất béo động vật nên chế độ ăn này sẽ hạn chế dị ứng tối đa cho chó.

Khoai tây là loại thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng nhưng lại an toàn với chó nhạy cảm với thức ăn.

Cách chữa trị chó bị dị ứng thức ăn

Tránh các loại thực phẩm khiến chó bị dị ứng thức ăn vẫn là liệu pháp tốt nhất. Khoảng 80% động vật bị dị ứng được điều trị bằng cách cho ăn theo các sản phẩm có sẵn trên thị trường.

Một phần nhỏ khác ăn đồ ăn tự chế biến và quan trọng phải đảm bảo những chế độ đó cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng.

Khi không thể ngăn chó tiếp xúc với đồ ăn gây dị ứng, bạn có thể sử dụng các loại thuốc giống như cortisone (corticosteroid).

Tuy nhiên, một số loại thực phẩm gây dị ứng phản ứng kém với corticosteroid và hiển nhiên theo thời gian thuốc cũng sẽ bị kháng.

Chó bị dị ứng thức ăn có thể chữa khỏi theo thời gian. Nếu chó nhà bạn được chẩn đoán dị ứng thực phẩm và đã kiểm soát tốt tình hình với chế độ ăn đặc biệt nhưng chúng lại biểu hiện những dấu hiệu viêm da dị ứng khác thì đó là dấu hiệu của những chứng bệnh khác. Trong bất kỳ trường hợp nào, hãy nói chuyện với bác sĩ để xác định nguyên nhân thực sự gây ra tình trạng của chúng.

XEM THÊM BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ: